Wirus opryszczki wywołuje, nie tylko choroby skóry wokół ust, ale także atakuje narząd wzroku, jamę ustną, narządy płciowe, a w skrajnych przypadkach nawet mózg. Warto więc za wszelką cenę chronić się przed zakażeniem. W poniższym artykule dowiesz się, jakie są czynniki sprzyjające występowaniu opryszczki?
Czym jest opryszczka?
Opryszczka to choroba wywołana przez wirusa opryszczki Herpes simplex. Istotne dla człowieka jest 8 gatunków wirusa, których jedynym rezerwuarem jest właśnie człowiek. Najczęstsze zakażenia wywołują typu HSV-1 i HSV-2. W dużym uproszczeniu typ 1 odpowiada za zakażenia skóry, a typ 2 narządów płciowych. Do zainfekowania dochodzi poprzez kontakt z osobą zakażoną. Najczęściej jest to dotyk zmian skórnych, pocałunki, picie z tych samych naczyń, czy stosunek płciowy. Co ciekawe wirusem mogą zakazić się noworodki kiedy matka ma obecnie trwającą infekcję narządów płciowych. Noworodki są najbardziej narażone na przykre skutki uboczne opryszczki i w skrajnych przypadkach grozi im nawet śmierć. Nie da się całkowicie pozbyć z organizmu wirusa opryszczki. Osoby chorujące raz mogą liczyć na nawrotowe manifestacje choroby w okresach obniżonej odporności [1,2].
Jak objawia się opryszczka?
Opryszczka charakteryzuje się występowaniem charakterystycznej osutki pęcherzykowej. Początkowo miejsce, w którym wystąpi zmiana, boli i jest wyczuwalnie mrowienie. Następnie powstaje grudka, która rozrasta się do pęcherza, zawierającego ropne chrostki. Chorobie może towarzyszyć znaczne powiększenie węzłów chłonnych [1,2].
Co sprzyja powstawaniu opryszczki?
Zakażenie wirusem następuje zawsze w wyniku kontaktu z osobą zarażoną. W związku z tym najważniejszym czynnikiem sprzyjającym transmisji wirusa jest dotyk. W przypadku wirusa HSV-1 powodującego opryszczkę wargową nie muszą to być tylko i wyłącznie pocałunki. Osoba chora, dotykając zmiany skórnej, przenosi wirusa za pomocą dłoni na wszystkie przedmioty, których dotyka. Także korzystając z naczyń i sztućców podczas posiłku, zostawia na nich wirusy. W związku z tym wiedząc, że ktoś posiada opryszczkę, należy bezwzględnie zaprzestać korzystania z tych samych utensyliów. Jeśli jest to osoba ze środowiska domowego, warto pilnować, aby napoje przelewała najpierw do szklanek, a nie piła bezpośrednio z butelki.
Wirus może być transportowany również na ubraniach, ręcznikach czy pościeli.
W przypadku wirusa HSV-2 głównym źródłem zakażeń jest kontakt seksualny. Warto podkreślić, że część zakażeń zwłaszcza pierwotnych, czyli następujących po pierwszym kontakcie z wirusem, przebiega bezobjawowo. W związku z tym osoba zakażona może nie wiedzieć, że jest nosicielem wirusa opryszczki i przekazywać go kolejnym osobom.
Przebieg choroby następuje zazwyczaj, kiedy osoba chora posiada obniżoną odporność. Jeśli przechodziliśmy wcześniej zakażenie, w okresie jesienno-zimowym podczas przeziębienia może dojść do ponownej manifestacji opryszczki.
Osoby ze stale obniżoną odpornością, na przykład chorujące na AIDS muszą zachować szczególną ostrożność względem zakażeń wirusem opryszczki, ponieważ przebieg choroby w ich przypadku może być dużo gwałtowniejszy i skutkować trwałymi zmianami w organizmie [1,2].
Leczenie i profilaktyka
W leczeniu wirusa opryszczki stosuje się leki przeciwwirusowe takie jak acyklowir. Może być podawany doustnie, lub miejscowo. Acyklowir działa poprzez hamowanie namnażania wirusa. Lek jest stosowany ogólnoustrojowo w przypadku częstych i nawracających ataków wirusa opryszczki.
Aby zapobiec zakażeniu opryszczki, warto zaprzestać korzystania z tych samych sztućców i naczyń co inni oraz powstrzymać się od przypadkowych kontaktów płciowych [1,2,3].
Bibliografia
- Choroby wywołane przez wirusy opryszczki pospolitej. E. Duszczyk. Forum pediatrii praktycznej. 20 czerwca 2018. NR 12 (Grudzień 2016)
- Saleh D, Yarrarapu SNS, Sharma S. Herpes Simplex Type 1. [Updated 2021 Aug 31]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482197/
- Charakterystyka produktu leczniczego, Hascovir.