Co wywołuje opryszczkę?
Opryszczka wywoływana jest przez wirusa opryszczki — Herpes simplex (HSV). Wyróżnia się dwa rodzaje tego wirusa — HSV-1 oraz HSV-2. Pierwszy z nich odpowiedzialny jest głównie na wywoływanie opryszczki w okolicach ust, drugi zaś — w okolicach zewnętrznych narządów płciowych. Pierwsze zakażenie się wirusem opryszczki powoduje, że wirus pozostaje z nami już na całe życie, przechodzi jedynie w stan uśpienia w komórkach układu nerwowego. Do jego uaktywnienia dochodzi m.in. w momencie obniżonej odporności organizmu.
Jedynym rezerwuarem wirusa HSV są ludzie. Do zakażenia dochodzi w wyniku bezpośredniego kontaktu z błoną śluzową lub śliną osoby zakażonej, np. podczas pocałunku, a także w tracie korzystania ze wspólnych przedmiotów codziennego użytku, takich jak sztućce czy ręczniki. Najbardziej zaraźliwy jest płyn z pęcherzyków, więc najłatwiej zarazić się przez kontakt z pęcherzykami.
Gdzie może pojawić się opryszczka?
Wyróżnia się opryszczkę warg i twarzy, która pojawia się zazwyczaj w okolicach ust, a także opryszczkę narządów płciowych.
Opryszczka warg i twarzy jest wywoływana najczęściej przez wirusa HSV-1. Szacuje się, że w Polsce aż 60% populacji posiada nawracające objawy zakażenia HSV-1. Są one jednak zazwyczaj łagodne, w formie lekko bolesnych pęcherzyków wypełnionych płynem w obrębie twarzy.
Opryszczka narządów płciowych wywoływana jest głównie przez wirusa HSV-2. Prawdopodobnie jest ona najczęstszą chorobą przenoszoną drogą płciową. Objawia się grudkami i pęcherzykami w okolicach intymnych. Często towarzyszy jej ból, świąd i pieczenie.
Leczenie opryszczki
Ze względu na fakt, że opryszczka jest wywoływana przez wirusa, do jej leczenia wykorzystuje się leki przeciwwirusowe: acyklowir, rzadziej walacyklowir. Stosuje się je doustnie oraz miejscowo w formie kremów.
Doustna terapia lekami przeciwwirusowymi może być niezwykle skuteczna, o ile zostanie wdrożona jak najszybciej — tuż po pojawieniu się pierwszych symptomów opryszczki, takich jak mrowienie czy pieczenie. Rozpoczęcie terapii lekami doustnymi w momencie, gdy pojawiły się już wykwity skórne, zazwyczaj nie przynosi dobrych rezultatów. Czas trwania leczenia opryszczki lekami doustnymi trwa zazwyczaj 5-7 dni.
Miejscowe preparaty na opryszczkę również zawierają powyższe substancje przeciwwirusowe. Niekiedy wzbogacone są dodatkowo związkami sterydowymi, które zmniejszają świąd i redukują stan zapalny. Warto jednak zaznaczyć, że terapia miejscowymi lekami jest zazwyczaj mniej skuteczna niż terapia doustna.
Zapobieganie
Jeśli zakazimy się wirusem opryszczki po raz pierwszy, niestety zostaje on z nami już na całe życie. Nie oznacza to jednak, że przez lata będziemy cierpieć z powodu wykwitów skórnych. Wirus opryszczki przechodzi w stan skupienia — uaktywnia się wyłącznie w określonych sytuacjach. Częstość nawrotów opryszczki jest różna i zależna od wielu czynników. Wśród nich wyróżnia się:
- obniżoną odporność organizmu;
- urazy w okolicach ust;
- przemęczenie;
- nadmierny stres;
- zwiększoną ekspozycję na światło słoneczne;
- wychłodzenie;
- infekcje dróg oddechowych;
- menstruację.
