Herpes simplex virus, czyli w skróce HSV jest patogenem odpowiedzialnym za wywołanie infekcji opryszczkowej. Wirus ludzkiej opryszczki występuje w dwóch typach, które różnią się od siebie miejscem występowania i wywoływanymi symptomami. W jaki sposób następuje zakażenie wirusem HSV? Jak skutecznie ochronić się przed tym wirusem?
HSV-1 – jak dochodzi do zakażenia?
Wirus HSV typ 1 wywołuje zakażenie zwane opryszczką pospolitą, zimnem, febrą czy skwarką. Miejscem występowania zmian opryszczkowych związanych z HSV-1 jest głównie obszar warg, jamy ustnej i podniebienia, okolicy nosa. Transmisja chorobotwórczego wirusa następuje wieloma drogami:
- poprzez ślinę i inne wydzieliny (m.in. łzy) chorego np. podczas pocałunków
- kontakt z płynem surowiczym, występującym w pęcherzykach opryszczkowych np. przypadkowe dotknięcie zmian skórnych osoby zakażonej
- bezpośredni kontakt z zakażonym lub jego przedmiotami, które dotykają skóry i błon śluzowych np. używanie ręczników lub sztućców osoby chorej.
Zakażenie opryszczką wywołaną przez HSV-1 jest niezwykle częste w okresie obniżonej odporności i sezonu chorób zakaźnych. Jesień i zima to czas, gdy skóra zostaje wystawiona na działanie niekorzystnych czynników atmosferycznych (m.in. niska temperatura powietrza, silny wiatr) – efektem tego jest zwiększone ryzyko występowania opryszczki wargowej wskutek przenikania wirusa przez otwarte rany.
Infekcja HSV-2
Zgoła odmiennym problemem jest zakażenie wirusem HSV-2, który jest odpowiedzialny za opryszczkę genitalną. Już po nazwie nietrudno się domyślić, że infekcja i towarzyszące jej zmiany na skórze dotyczą okolic intymnych i narządów płciowych. Dlatego też główną drogą transmisji chorobotwórczego wirusa jest kontakt seksualny. Nieestetyczne wykwity dermalne i inne niedogodności występują przeważnie na kroczu, prąciu lub wargach sromowych – w przypadku stosunku analnego lub oralnego wirus może rozwijać się odpowiednio w okolicach odbytu i jamy ustnej.
Czy opryszczka u dziecka jest niebezpieczna?
Warto zaznaczyć, że zakażenie wirusem opryszczki przez długi czas może nie dawać objawów. Patogen pozostaje w organizmie w stanie uśpienia – wówczas zakażony jest nosicielem, który może, lecz nie zawsze musi, powodować rozprzestrzenianie się wirusa HSV. Opryszczka pozostaje u człowieka do końca życia i czeka na dogodny moment, aby ulec aktywacji np. podczas obniżonej odporności, nadmiernego stresu, niewłaściwego odżywiania, wskutek nieprzestrzegania higieny osobistej czy innych chorób. Wówczas na skórze pojawiają się nieestetyczne zmiany.
Niejednokrotnie do zakażenia opryszczką może dojść, gdy kobieta jest w ciąży. Znacznie niebezpieczniejszą sytuacją jest pierwotne zakażenie, aniżeli wtórna infekcja wywołana ponowną aktywacją wirusa HSV. Stosowanie leków antywirusowych jest na szczęście bezpieczne dla płodu, dlatego nie można zwlekać z czasem, tylko rozpocząć farmakoterapię – przeważnie jest to acyklowir, który podawany jest w formie doustnej lub dożylnie (przy wyjątkowo ciężkich infekcjach).
Warto też zwrócić uwagę na typ chorobotwórczego patogenu. Znacznie niebezpieczniejsza jest opryszczka genitalna, której obecność w momencie porodu dziecka powoduje zakażenie narządów wewnętrznych noworodka prowadzące do jego śmierci. Wówczas poród należy przeprowadzić poprzez cesarskie cięcie.
Pozostaje pytanie, czy kobieta z opryszczką może karmić piersią? Tak, ale pod warunkiem, że opryszczkowe wykwity nie znajdują się w obrębie piersi i brodawki sutkowej.
Bibliografia:
- Lesiak A., Narbutt J. „Kompleksowe leczenie opryszczki wargowej.” Forum Dermatologicum 2017, 3(4): 147-151.
- Biało-Wójcicka E., Majewski S., Łoza K. „Opryszczka genitalna – profilaktyka zakażeń wirusem opryszczki.” Przegląd Dermatologiczny 2015, 102(1): 1-7.
- Figlerowicz M. „Wirus opryszczki – przebeig kliniczny infekcji i terapia.” Przewodnik Lekarza 2005, 6: 96-103.
- https://www.forumginekologii.pl/artykul/zakazenia-wirusem-herpes-simplex-w-ginekologii-i-poloznictwie
