Infekcja opryszczką nie może zostać w pełni wyleczona. Zarażenie się tym wirusem sprawia, że patogen pozostaje w ludzkim organizmie do końca życia. Gdy skórne zmiany opryszczkowe miną, wirus przechodzi w stan uśpienia – niemniej jednak istnieje szansa, że ten chorobotwórczy mikroorganizm ulegnie ponownej aktywacji i wywoła kolejną infekcję. Co może prowadzić do nawrotów opryszczki?

Nawracająca opryszczka – przyczyny

Po zakażeniu wirusem HSV patogen przeważnie przechodzi w stan uśpienia. Osoba jest wówczas zainfekowana, ale nie doskwierają jej żadne objawy – w zdecydowanej większości przypadków zarażony nawet nie zdaje sobie sprawy, że jest nosicielem opryszczki i może zupełnie nieświadomie zarażać innych.
Niemniej jednak wirus opryszczki ludzkiej może ulec reaktywacji i to nie tylko po uprzednim stanie utajenia. Również po wyleczeniu epizodu infekcji HSV dojść do ponownego rozwoju zakażenia, co wówczas określa się mianem nawrotu. Nawrót następuje w głównej mierze u osób z osłabioną odpornością i ogólnego przemęczenia psychofizycznego organizmu. Dlatego też nawracająca opryszczka może stanowić następstwo:

• długotrwałego stresu,
• zmian menstruacyjnych,
• urazów i uszkodzeń skóry,
• infekcji zakaźnych np. przeziębienia,
• wychłodzenia lub przegrzania organizmu,
• przesadnego przeciążenia np. wskutek intensywnego wysiłku,
• nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne oraz korzystania z solarium.

Oczywiście nie można zapominać, że nawrót opryszczki – zarówno wargowej, jak i genitalnej – następuje wskutek kontaktu z osobą zakażoną.

Czy można całkowicie wyleczyć opryszczkę?

Niestety nie. Zakażenie wirusem HSV sprawia, że patogen pozostaje w ludzkim organizmie do końca życia. Wirus może przez długi czas przebywać nieaktywny w stanie utajenia – dopiero wskutek wyżej wymienionych czynników, które przyczyniają się do osłabienia odporności, dochodzi do jego ponownej aktywacji i nawrotu nieestetycznych zmian opryszczkowych.

Profilaktyka i leczenie nawrotów opryszczki

W leczeniu zakażenia wirusem opryszczki najczęściej stosuje się leki przeciwwirusowe. Podstawą jest acyklowir, którego mechanizm działania polega na zablokowaniu procesu replikacji materiału genetycznego HSV i w ten sposób zapobiega dalszemu rozwojowi infekcji. Acyklowir jest dostępny zarówno do miejscowej aplikacji (np. maść, sztyft), jak i w formie leków działających systemowo (np. tabletki).

Równie pomocnym sposobem mogą być dedykowane opatrunki hydrokoloidowe. Ich użycie sprzyja procesowi gojenia się ran. Ponadto zawarte w plastrach substancje powodują łagodzenie podrażnień i redukują występujące dolegliwości bólowe. Co więcej, hydrokoloidowe opatrunki zapobiegają przed zanieczyszczeniem występujących ran, pomagają w ich ukryciu oraz ograniczają ryzyko dotknięcia (np. wskutek uciążliwego świądu).

Niemniej jednak niezwykle istotną kwestią jest dbanie o siebie i własną odporność, co jest jednym z najskuteczniejszych sposobów zapobiegania nawrotom zmian opryszczkowych. W tym celu zalecane jest:

• przestrzeganie podstawowych zasad higieny m.in. regularne mycie rąk przed posiłkiem czy po wizycie w toalecie,
• zdrowe odżywianie się, dieta bogata w świeże owoce i warzywa, prawidłowe nawodnienie, odpowiednia suplementacja,
• unikanie zbliżeń seksualnych bez zabezpieczenia i innych zachowań zwiększających ryzyko np. współdzielenie gadżetów erotycznych,
• pielęgnacja skóry twarzy i jej odpowiednia ochrona np. przed intensywnym promieniowaniem UV czy przesadnym wysychaniem lub wymrożeniem wskutek skrajnych temperatur.

Bibliografia:

1. Lesiak A., Narbutt J. „Kompleksowe leczenie opryszczki wargowej” Forum Dermatologicum 2017, 3(4): 147-151.
2. Dzeciątkowski T., et al. „Leki stosowane w leczeniu zakażeń herpewirusami ludzi.” Postępy Mikrobiologii 2007, 3: 211-221.
3. Taylor TJ., et al. „Herpes simplex virus.” Frontiers in Bioscience-Landmark 2002, 7(4): 752-764.
4. https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=44