Opryszczka to choroba wirusowa, spowodowana wirusem Herpes simples HSV1 lub HSV2. Atakuje czerwień wargową, ale może również wystąpić w nosie. Do zakażenia najczęściej dochodzi w dzieciństwie albo po kontakcie seksualnym z zakażonym partnerem. Każdy, kto chociaż raz miał objawy skórne opryszczki, jest nosicielem wirusa i do końca życia mogą u niego wystąpić objawy.
Początkowo pacjent odczuwa mrowienie, drętwienie i swędzenie. Niektórzy pacjenci określają to uczucie jako „zimno”. Następnie pojawia się wykwit – grudka z płynem surowiczym. To etap, w którym chory może zarazić kogoś innego. Kiedy pęcherzyki pękną, pozostają bolesne nadżerki, które stopniowo zasychają i tworzą strupy.
Leczenie opryszczki
Nieleczona opryszczka goi się samodzielnie, jednak trwa to długo i mogą powstawać nieestetyczne blizny. Aby przyspieszyć proces zdrowienia, stosuje się doustne leczenie z acyklowirem albo maści do stosowania miejscowego. Substancje lecznicze zawarte w maściach to acyklovir, hydrokortyzon, dokozanol, denotywir.
Acyklowir
Acyclowir to lek o działaniu przeciwwirusowym, który wykazuje skuteczność wobec wirusa opryszczki typu 1 i 2, wirusa ospy wietrznej oraz półpaśca. Jego mechanizm działania opiera się na zaburzaniu syntezy wirusowego DNA. Acyklowir jest przekształcany do analogu nukleotydu, który zastępuje prawdziwy nukleotyd wirusa, hamując jego replikację. Namnażanie wirusa ulega zahamowaniu. Produkt leczniczy zastosowany miejscowo na skórę, praktycznie nie wchłania się do krwiobiegu, co oznacza, że pozbawiony jest działań niepożądanych i bardzo bezpieczny.
Przykładem maści z acyklowirem są: Hacovir pro, Herpex, Aciclovir Ziaja
Acyklowir z hydrokortyzonem
Hydrokortyzon dodany do acyklowiru sprawia, że krem działa nie tylko przeciwwirusowo, ale również silnie przeciwzapalnie. Dzięki temu zmniejsza ryzyko wystąpienia wrzodziejących zmian skórnych. Krem z takim usuwa wirusa, ale również osłabia miejscową reakcję zapalną na wardze, co zmniejsza objawy zakażenia.
Przykładem kremu z acyklowirem i hydrokortynozem jest Zovirax Duo
Dokozanol
Dokozanol, podobnie jak acyklowir, to lek przeciwwirusowy. Jego mechanizm działania jest jednak inny, ponieważ dokozanol hamuje przenikanie wirusa do komórki i jego namnażanie, poprzez wpływ na połączenie wirusa z błoną komórkową gospodarza. Działa on tylko na wirusy z otoczką lipidową. Wg badań, dokozanol przyspiesza gojenie – z 4,8 dnia do 4,1 po jego zastosowaniu.
Podobnie jak acyklowir, praktycznie nie przenika do krwiobiegu, nie dając tym samym działań niepożądanych ogólnoustrojowych.
Przykładem kremu z dokozanolem jest Erazaban.
Denotywir
Denotywir, podobnie jak powyższe substancje, hamuje replikacje wirusów, w tym wirusa opryszczki zwykłej. Skraca czas trwania choroby, a jeśli zostanie zastosowany w okresie prodromalnym (jest to okres zwiastunowy, kiedy nie ma jeszcze wykwitów, ale odczuwalne są pierwsze objawy), może zapobiec rozwojowi choroby.
Nie przenika do krwiobiegu, dlatego praktycznie pozbawiony jest ogólnoustrojowych działań niepożądanych.
Przykładem kremu z denotywirem jest Vratizolin.
Maści bez substancji leczniczych
Oprócz kremów na opryszczkę z substancjami przeciwwirusowymi, mamy również do wyboru maści czy żele o działaniu łagodzącym ból i świąd w miejscu wykwitów skórnych, ściągającym czy przyspieszającym gojenie przez tworzenie bariery ochronnej. Nie zawierają one produktu leczniczego, ale np. ekstrakty ziołowe, witaminy, laktoferynę czy żel kwasu krzemowego.
Spośród takich preparatów, warto wymienić: Tonisan H (żel), Endvir simplex (krem), Lipskin help (maść).
Źródła
- Dermatologia po dyplomie, Co to jest opryszczka? (https://podyplomie.pl/dermatologia/26419,co-to-jest-opryszczka)
- ChPL Hascovir pro, krem
- ChPL Zovirax Duo, krem
- ChPL Erazaban, krem
- ChPL Vratizolin, krem
