Wirus opryszczki — typ 1 — wargowy oraz typ 2 — genitalny
Występowanie wirusa opryszczki jest powszechne wśród ludzi, przez co zyskała ona miano pospolitej, a za jej rozwój odpowiedzialne są dwa najczęstsze typy wirusa Herpes Simplex (HSV) i są to typ 1 i typ 2, czyli HSV-1 oraz adekwatnie HSV-2.
HSV wywodzi się z rodziny herpesviridae, które wnikają do organizmu poprzez błony śluzowe oraz nieuszkodzoną skórę, następnie migrują do zwojów nerwowych, gdzie pozostają w stanie uśpienia do momentu reaktywacji.
Niegdyś uważano, że HSV typu pierwszego wywołuje głównie opryszczkę wargową i okolicy jamy ustnej podczas gdy jego drugi typ rozwija opryszczkę genitalną, natomiast dziś wiemy, iż oba typy wirusa mogą wywołać zakażenie oraz opryszczkę zarówno jamy ustnej jak i narządów płciowych.
Z uwagi na fakt, iż do zakażenia HSV – 1 dochodzi najczęściej w okresie dzieciństwa i znaczna część nastolatków oraz zdecydowana większość dorosłych posiada obecne we krwi przeciwciała, skierowane przeciwko wirusowi opryszczki, rzadko dochodzi do pierwszego zakażenia pierwotnego typem pierwszym HSV u kobiety ciężarnej, aczkolwiek nie jest to wykluczone.
Z kolei zakażenie wirusem opryszczki genitalnej wiąże się prawie zawsze z aktywnością seksualną, toteż zakażeniem pierwotnym ulegają zazwyczaj osoby dorosłe, a więc bardzo często kobiety w wieku rozrodczym.
Zakażenie wirusem opryszczki w ciąży
Pierwotne zakażenie wirusem HSV w czasie ciąży stwarza ryzyko jego przeniesienia
na płód lub noworodka co stało się obecnie dużym problemem medycznym, z uwagi na wciąż wzrastającą liczbę zakażeń osób w wieku rozrodczym, przyczyniając się tym samym do zakażeń noworodków oraz następstw wywołanych zakażeniem.
O ile do zakażenia wewnątrzmacicznego dochodzi stosunkowo rzadko, o tyle przeniesienie wirusa na noworodka, w czasie porodu, jest wielce prawdopodobne, zwłaszcza w czasie aktywnego zakażenia pierwotnego, nawet bezobjawowego.
W przypadku infekcji opryszczką genitalną przed ciążą, na jej początkowym etapie lub w momencie reinfekcji, czyli zakażenia nawrotowego, obecne już przeciwciała we krwi matki, biernie przekazane dziecku, chronią go przed zakażeniem.
I chociaż prawdopodobieństwo wystąpienia problemów rozwojowych u płodu czy ryzyko poronienia samoistnego nie jest zwiększone, jeśli do infekcji HSV dojdzie w początkowym okresie ciąży lub później, o tyle kobieta ciężarna, z uwagi na stan ciąży, znajduje się w grupie zwiększonego ryzyka ciężkiego przebiegu infekcji, a pierwotne zakażenie podczas końca trwania ciąży, stanowi ryzyko transmisji na noworodka w czasie porodu.
Największe ryzyko transmisji wirusa oraz negatywne następstwa wywołane zakażeniem HSV istnieje wtedy kiedy do zakażenia pierwotnego dojdzie na ok. 6 tyg. przed porodem.
Jeśli poród nastąpi w krótszym czasie niż 6 tyg. przed infekcją organizm matki nie zapewni przeciwciał rodzącemu się dziecku, dlatego też poza leczeniem antywirusowym, w takiej sytuacji warto rozważyć poród drogą cięcia cesarskiego, aczkolwiek nawet podczas takiego postępowanie ryzyka transmisji wirusa nie da się wykluczyć.
Leczenie opryszczki w ciąży
Leczenie antywirusowe warto również rozważyć podczas częstych nawrotów zakażenia opryszczką wargową i/lub w momencie wystąpienia dokuczliwych objawów. Może to zapobiec w transmisji wirusa na noworodka i niemowlęcia, u których infekcję HSV-1 moga rozwinąć ciężki przebieg.
Leki antywirusowe nie zapewniają całkowitego wyleczenia, ich działanie ma na celu hamowanie replikacji wirusa.
Zakażenie pierwotne następuje po pierwszym kontakcie z wirusem, a objawy, jeśli występują, mogą pojawić się po 2-12 dniach od momentu kontaktu z okolicą skóry nosiciela.
Zarówno podczas pierwotnej infekcji wirusem opryszczki jak i jego nawrotom, mogą towarzyszyć objawy zwiastujące początek infekcji.
Bibliografia
- https://www.rcog.org.uk/globalassets/documents/guidelines/management-genital-herpes.pdf
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4164179/
- https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/014/547/original/41-49.pdf?1481208559
- https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/014/651/original/45-58.pdf?1481032926