Infekcja wirusem opryszczki przeważnie kojarzy się z zakażeniem skóry warg i narządów płciowych. W rzeczywistości opryszczka może być również problemem dotyczącym narządu wzroku. W jaki sposób dochodzi do rozwoju opryszczkowego zapalenia spojówek? Które metody leczenia są najskuteczniejsze?

Rozwój opryszczkowego zapalenia spojówek

 

HSV-1, czyli wirus opryszczki ludzkiej typu 1 stanowi bezpośrednią przyczynę występowania opryszczkowego zapalenia spojówek. W wielu przypadkach może być to następstwo opryszczki wargowej. Zakażenie wirusem, przeważnie następujące drogą kropelkową lub wskutek dotyku gałki ocznej palcem po uprzednim kontakcie pęcherza opryszczkowego (np. zlokalizowanego na wardze lub błonie śluzowej nosa), może powodować, iż patogen przechodzi do fazy letalnej (nieaktywnej). Uśpiony wirus przedostaje się do włókien nerwowych powiązanych z gałką oczną.

Opryszczkowe zapalenie spojówek – objawy i następstwa

 

Choroba przejawia cechy charakterystyczne dla infekcji wirusem opryszczki ludzkiej. Obecność wirusa HSV-1 w obrębie gałki ocznej prowadzi do powstania niewielkich pęcherzyków na skórze powiek, które są wypełnione surowiczym płynem. Oprócz tego stwierdza się grudkowy odczyn spojówkowy, przyuszne węzły chłonne ulegają niewielkiemu powiększeniu, a problemowi często towarzyszą symptomy związane ze zmianami zapalnymi dróg oddechowych czy podrażnienia i zakażenia gardła.

Późne wykrycie i brak właściwego leczenia spojówek objętych stanem zapalnym może skutkować rozmaitymi powikłaniami ze strony narządu wzroku. Najczęściej dotyczą one rogówki oka. Opryszczkowe zapalnie spojówek może doprowadzić do zmian zapalnych w rogówce, które przeważnie skutkują jej drzewkowatym owrzodzeniem. Jednym z następstw jest ubytek nabłonka rogówki oraz miąższowe, naciekowe, martwicze zapalenie komórek rogówki. Niekiedy opryszczka narządu wzroku i spojówek może wywołać zmiany zapalne w obrębie tęczówki oka. Nieleczona infekcja wirusowa stanowi realne zagrożenie dla narządu wzroku i widzenia m.in. z uwagi na szansę występowania zaćmy.

Jak skutecznie leczyć opryszczkowe zapalenie spojówek?

 

Zapalenie spojówek uwarunkowane zakażeniem opryszczkowym należy zwalczać przy pomocy leków o działaniu antywirusowym. Przeważnie wykorzystuje się preparaty w formie maści lub żelu, które nakłada się bezpośrednio na oko. Pacjenci mogą stosować acyklowir (3%) lub gancyklowir (0,15%). Jeżeli zmiany zapalne spojówki rozprzestrzeniły się na obszar rogówki, to wówczas lekarz może zaproponować leczenie systemowe – wówczas leki antywirusowe są przyjmowane w postaci doustnych tabletek. Leki zawierające glikokortykosteroidy są rekomendowane w przypadkach alergicznego zapalenia spojówek. Przy infekcjach wirusowych mogą przyczynić się do rozprzestrzenienia się zakażenia. Leczenie farmakologiczne opryszczki prowadzi się do momentu ustąpienia objawów – symptomy wirusa przeważnie utrzymują się przez 3 tygodnie.

Domowe sposoby w postaci przemywania pęcherzyków opryszczkowych na powiekach nie są raczej wskazane. Choć niekiedy można spotkać się z radami wykorzystywania naparów roślinnych (np. z rumianku czy szałwii) do dezynfekcji miejsc objętych wykwitami wirusa opryszczki, to jednak z uwagi na bliskość narządu wzroku i gałki ocznej należy zachować szczególną ostrożność i zadbać o prawidłową higienę osobistą. W przeciwnym razie istnieje szansa wtórnego zakażenia tej okolicy, co przeważnie kończy się koniecznością dłuższego leczenia.

Bibliografia:

1. Figlerowicz M. „Najczęstsze postacie kliniczne zakażeń wywołanych przez wirusy z rodziny Herpesviridae.” Przewodnik Lekarski 2006, 8(9): 61-67.
2. https://www.przegladokulistyczny.pl/2019
3. https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobyspojowki/83659,opryszczkowe-zapalenie-spojowek